Littekens sieren de mens

Momenteel ben ik bezig met het lezen van Het Negerboek van Lawrence Hill. In dit prachtige boek word het leven van het meisje Aminata Daillo beschreven en hoe zij van vrij mens zijn wordt beroofd en een slaven bestaan moet leiden. Het boek verslaat haar reis met de vele tegenslagen op zoek naar het terugwinnen van haar vrijheid. Op een gegeven moment wordt zij op een plantage ingeënt door Georgia, de vriendelijke zwarte hulp, tegen de pokken. Aminata Daillo heeft twee maansikkels op haar wangen, siertekens van haar stam. Ze snapt niet hoe andere mensen dat niet hebben, al ziet ze wel veel littekens om haar heen. Als ze met de pokken is ingeënt snapt ze waar sommige littekens vandaan komen. Toen ik dit las moest ik plots denken aan een scene uit Een Schitterend Gebrek van Arthur Japin. De hoofdpersoon, Lucia, bereid zich voor op een huwelijk met een knappe man uit hogere kringen. Zij, als bediende van een gravin, probeert zich zo goed mogelijk voor te bereiden op dat huwelijk terwijl Giacomo, de man, weg is op reis. De gravin waarschuwt Lucia voor de Venetiaanse hogere kringen, daar draait alles om uiterlijk en voorkomen. Lucia beseft zich dat maar wordt dan door haar eigen toedoen met het noodlot getroffen. Ze krijgt de pokken en ontkomt niet aan littekens op haar gezicht.

Na in meerde boeken het fenomeen pokken te hebben gelezen wilde ik er meer over weten. Het besmettelijke virus dat in de afgelopen drieduizend jaar 1 op de 10 mensen van het leven heeft berooft lijkt mij reuze interessant. Net als ieder kind tegenwoordig ben ik er mee ingeënt, al kan ik mij niks herinneren van de gehele ziekte zelf.  Enfin, tijd om te kijken hoe dat virus in elkaar steekt.

Geschiedenis

“Pokken is een duizenden jaar oude virusziekte. Waar deze zeer besmettelijke ziekte precies is ontstaan is niet bekend. Het Indiase subcontinent wordt wel genoemd maar ook het gebied rond de Middellandse Zee. Volgens een aantal wetenschappers is Farao Ramses V, die rond 1143 voor Christus leefde, een van de eerst bekende slachtoffers van de pokken.
De pokken gedijen goed in bevolkingscentra en in gebieden die nooit eerder met de pokken te maken hebben gehad.
De pokken kwamen in het begin van onze jaartelling met Romeinse soldaten  naar Europa. In de vierde eeuw brachten de Hunnen de ziekte opnieuw mee.
De pokken vormden tot de Middeleeuwen geen grote bedreiging. De ziekte zou pas verder verspreid worden door de terugkerende kruisvaarders. Het pokken virus was nog niet virulent  Veel mensen kregen de pokken, maar velen raakten ook immuun voor de ziekte. De aantallen slachtoffers van de pokken vielen in het niet bij die van de Zwarte Dood. De pokken veroorzaakten geen ontwrichting de Europese samenleving.
Niet in Europa, maar in Amerika zou de pokken een verwoestende uitwerking hebben.

De Spanjaarden brachten het pokkenvirus met zich mee naar Amerika. Het eerste geval van pokken deed zich voor in Hispaniola (nu Haïti) in 1519. De oorspronkelijke Amerikanen werden vooral het slachtoffer omdat pokken niet voorkwam in dit werelddeel. Zij waren dus erg bevattelijk voor het virus. Vanuit Haïti verspreide de infectie zich in het zuiden naar de Mexicaanse Azteken, de Inca's, de Maya's en het naar het Amazone gebied. In Noord Amerika ging het via Florida en de Mississippi naar geheel Noord Amerika. De pokken richtten een ware slachting aan: van de volkeren in Centraal Amerika overleefde slechts 10% de pokken.  Er ontstond een gebrek aan arbeidskrachten voor de bedrijven van de Europese kolonisten. Om het tekort op te heffen werden slaven ingevoerd uit Afrika.”

Bron: http://www.w8.nl/pokkenepi.htm

Het virus

De pokken zijn zeer gemakkelijk om te verspreiden. Een geïnfecteerd persoon aanraken of te lang de lucht inademen van een kamer waar een ziek persoon is kan al tot infectie leiden. Vervolgens begint de lange ziekteweg:

Na circa 12 dagen zal het virus zich goed in het lichaam hebben genesteld en hebben vermenigvuldigt. Dan zal de persoon zich ook ongeveer ziek gaan voelen. Het begint met de symptomen van een zware griep:  Hoge koorts, spierpijn, misselijkheid, braken en vermoeidheid.

Vervolgens zal het virus de huidcellen aanvallen en zullend e welbekende blaasjes, pokken, ontstaan. Deze blaasjes zijn stevig en gevuld met een soort pus, geïnfecteerde huidcellen. In het midden is meestal een inzinking.  De blaasjes ontstaan op het voorhoofd rond dag 12-15 en zullen zich vervolgens in de komende 24-36 uur over het hele lichaam verspreiden.

In de tweede ziekteweek zullen de blaasjes uitdrogen en leeglopen tot er korstjes achterblijven. Dan zullen de korstjes er af vallen en blijven alleen littekens achter.  

Het pokkenvirus is zeer stabiel en is de afgelopen 100 jaar niet veranderd. Er zijn verschillende typen van het virus:

Variola minor: Mortaliteit 2%. Een vrij milde vorm van het virus. Het kwam minder vaak voor dan de major variant. Variola minor heeft een milde vorm van het ziekte verloop.

Variola Major: Mortaliteit 10%. De grootste boosdoener van de pokken-geschiedenis. Dit was de meest voorkomende vorm van het virus. Soms wanneer een persoon geïnfecteerd was dan groeiden de blaasjes van het virus samen en zorgden er voor dat grote stukken opperhuid er af vielen. In dit geval had de patiënt te maken met een huid die gelijk was aan dat van tweedegraads brandwonden. De kans op overlijden tijdens zo’n situatie kwam uit op de 60%.

Variola Major Flat: Mortaliteit 96%. De pokken waren vooral een kinderziekte, zo dacht men tenminste in de vorige eeuwen. De pokken verspreidde zich inderdaad vaak en snel onder kinderen. Het Variola Major Flat type was zeer bekend bij kinderen. In plaats van harde blaasjes ontstonden er zachte inwendige blaasjes die ook voor inwendige bloedingen konden zorgen.  Als die gebeurde was de persoon meestal ten dode opgeschreven.

Variola Major Hemorragisch: Mortaliteit 100%. In dit geval ontstaan er helemaal geen blaasjes maar slechts inwendige bloedingen aan de binnenkant van de huid. Deze kleurt dan zwart. Naast de huid zullen er ook inwendige bloedingen ontstaan in vitale organen. De patiënt ontwikkelt dan een tekort aan bloedplaatjes, trombine en globuline. Op de 5 of 7^de dag van de ziekte zal de persoon bijna zeker plots overlijden. ( bron: http://nl.wikipedia.org/wiki/Pokken )

Pokken is momenteel een uitgeroeid virus en komt niet meer voor. We worden er tegen ingeënt en de laatst overleden persoon aan pokken was in de 18^de eeuw. Toch had er heel lang nog een pokken epidemie kunnen zijn. In de tijd van de Tweede Wereld oorlog en zelfs nog tijdens de Koude oorlog is er onderzoek gedaan naar het inzetten van o.a. het pokken virus als biochemisch wapen. Dankzij de oorlogen waren grote delen van alle landen niet ingeënt tegen het virus. Juist om deze reden is er uiteindelijk niks gebeurt. Het risico was te groot om ook het eigen land te infecteren als één land het virus zou inzetten. 

De langzame stilte in mijn hoofd

Voor de verdiepingsopdracht van het boek  Hersenschimmen van J. Bernlef heb ik gekozen om een gedicht te maken over het thema  dementie.

De langzame stilte in mijn hoofd.

Neemt toe zonder dat ik het doorheb.

Langzaam maar zeker vergeet ik.

maar vergeet ik wat?

Het grijze verleden is nu een kleurig heden

dat ik zelf niet meer kan onderscheiden

heb ik ooit iets anders meegemaakt

dan alles wat ik momenteel kan zien?

Alleen ben ik altijd geweest,

of is het dat ik samen ben zonder het te weten.

Mensen die zegen dat zij me kennen,

muziekstukken die ik zei dat ik nooit zou vergeten.

plots vind ik mijzelf in een langzame stilte in mijn hoofd.

Een leegte die steeds meer toeneemt

De ruimte van mijn geheugen gevuld met steeds minder.

Totdat alleen mijn verleden blijft.

Ik sta op omdat ik vergeten ben dat ik zat,

ik ga zitten omdat ik niet meer weet hoe te staan.

Praten kan ik nog wel, maar slechts met weinig woorden.

tot er niets meer over is van mijn bestaan.

Je draagt je eigen leven bij je,

je geeft jezelf een plaats in de eeuwigheid

maar wat als je niet meer kan herinneren wie je bent.

als je jezelf begint te verliezen met de tijd.

langzame stilte, tergend langzaam.

Het sleept, het klaagt, het schreidt.

Langzame stilte, steeds minder.

Ik ben de stilte die zichzelf benijd

 

Winti

Het winti geloof

Na het lezen van zowel “De Stille Kracht” van Louis Couperus als “De laatste parade” van Ruth Sang a Jong ben ik nieuwsgieriger geworden naar het “Winti” geloof. In de stille kracht speelt het winti geloof een grote rol.  Het is letterlijk de stille kracht die in Indonesië rondwaard en de blanken van hun grond verjaagd door ongeluk en verderf. Het is een magische kracht die wordt gedragen door de wind en zo ieder te pakken zal krijgen.

In “de laatste parade” is het winti geloof anders voor gesteld. Het is niet alleen bijgeloof maar ook bepaalde rituelen die de winti kenbaar maken. Het is meer dan alleen een geloof, het heeft wel degelijk invloed op het dagelijks leven. Na het lezen van deze twee boeken was ik toch wel erg nieuwsgierig geworden naar wat het winti geloof nu eigenlijk is. Vandaar deze blog post, over het gebruik van de Winti.

Wat is die hocuspocus nu eigenlijk?

[1]Winti is een traditionele Afro-Surinaamse religie.  In Suriname zijn er verschillende groepen Afro-Surinamers. De Westerse Afro-Surinamers (Wesas) zijn afstammelingen van de uit Afrika overgebrachte slaven. Zij behouden zich aan hun traditionele cultuur alleen kiezen zij in veel gevallen ook voor de internationale of Westerse samenleving en cultuur.  De Traditionele Afro-Surinamers (Tradas) stammen ook uit Afrika af alleen in tegenstelling tot de Wesas houden de Tradas zich alleen vast aan de meer traditionele cultuur en manier van leven. De laatste sociale groep zijn de Wereld burgers van Surinaamse afkomst ( Webus) . De Webus zijn volledig geïntegreerd in de Westerse of internationale samenleving en doen niet vaak meer en beroep op hun eigen cultuur.

De Winti is het geloof van de Afro-Surinamers. Zij geloven dat Anana ( God de Schepper/ Der Goden)  behalve materiële zaken ook bovennatuurlijke wezens heeft geschapen. Vele van deze wezens zijn met de voorouders mee naar Suriname gereisd en zijn erfelijk, anderen waren al reeds daar.  De Winti kent vele West-Afrikaanse gebruiken. Het is een religieus systeem dat word onderverdeeld naar de woonplaats van de Jeje ( ook wel winti of de goden). Binnen die woonplaats bestaan er vier pantheons, aarde, lucht, water en bos. Elk van deze pantheons wordt door een oppergod aangevoerd.  Toch is er een verschil in het rangsysteem van goden. Een hoofd van een Pantheon is nog niet gelijk aan het andere hoofd van een pantheon. Oppergod Anana heeft de goddelijke potentie ( Srama) verdeeld over de verschillende goden. Alleen de oppergod van luchtpantheon Tata Opete is zelf een aspect van Anana. Hij is de enige die vrij toegang heeft tot Anana’s woonplaats en de enige die mensen er naartoe en terug kan brengen. ( Winti betekent ook wel ‘wind” in dagelijks gebruik.)

Men onderscheidt goede en kwade, hogere en lagere bovennatuurlijke wezens. De lagere, in wie het kwade aspect domineert boven het goede, worden takroe-sani genoemd. Zij belagen de mens voortdurend en zijn de instrumenten waarmee men zwarte magie ( wisi ) bedrijft. Iemand die zwarte magie bedrijft, noemt men wisi-man. De wisi kan alleen door de medicijnman, de Obia-man ( obonoe-man ), geneutraliseerd worden.

De mens is via zijn geestelijke aspecten, bestaande uit de triade Djodjo, Kra en Jorka, geïntegreerd in de bovennatuurlijke wereld. De Djodjo zijn de bovennatuurlijke ouders, die hun kinderen beschermen en hogere of lagere goden kunnen zijn. Zij ontvangen de zuivere ziel, de kra, van Anana en schenken die aan een aards kind.  Als iemand komt te overlijden dan gaat zijn kra terug naar Anana om in de eeuwigheid te leven en de yeye van de mens wordt dan een voorouder, een Jorka.

Winti brengen mensen in contact met hun spirituele kant. Je krijgt een winti gedurende een avond met zang een dans, een zogenaamde Winti-prey. Dan wordt je tijdens het dansen huiverig, je hoofd lijkt te zwellen en  dan neemt de winti je over terwijl hij je gedachten uitschakelt. De Winti’s kunnen zowel erfelijk zijn als de gene die je zelf krijgt. Het kan zijn dat mensen jaloers worden op een persoon omdat hij een betere winti kreeg dan de rest van de familie. Maar eenmaal een Winti is niet altijd een Winti. Bij een verwaarlozing kan de Winti weer weg gaan.

Gebruiken

Winti betekent beduidend meer dan alleen de rituele activiteiten; het is een totaal systeem van begrippen over het menselijk gedrag, over verhoudingen van de mens met hen die eerder geleefd hebben, met de natuur en natuurlijke invloeden om hem heen alsook de geestelijke krachten van het universum. Het legt verbanden tussen voorouders en zij die nog geboren moeten worden. Het verklaart onvoorspelbare voorvallen door aan te geven dat ze volkomen in overeenstemming zijn met gevestigde principes. Kortom Winti poogt het onbekende aan het bekende te linken en schept daardoor orde waar eerder wanorde heerste. Ordo ab Chao dus.

Winti is ook een democratische religie. Elke man of vrouw kan in principe in direct contact treden met de winti of met de voorouders, zonder tussenkomst van de bonuman. De geestelijke leiders of de bonuman beheersen noch bepalen de gang of de geloofslijn van deze godsdienst. Ik heb het nu over de bonuman maar er zijn verschillende soorten spiritueel leiders. Hoewel hun taken en vermogens elkaar soms overlappen hebben ze toch een verschillende rol in het geheel.

 Allereerst de lukuman, de ziener, dit is iemand die met behulp van de geesten de toekomst voorziet.
 Dan de bonuman of obiaman, zeg maar de specialist in rituelen

De obiaman is een genezer, iemand die weet of ziet hoe hij bovennatuurlijke ziektes kan genezen.

Om verder op alles in te gaan gaat veel te lang duren. Een religie kan niet in één blog post worden uitgelegd. Daarom verwijs ik de geïnteresseerden graag door naar de volgende links:

Wat is Winti 

 Surinaamse cultuur

---

[1] http://www.suriname.nu/201cult/winti01.html

Toetsweek

Nog twee boeken waar ik geen verdiepingsopdracht van hoef te maken.

Zijn die toetsweken toch nog ergens goed voor.

Deze boeken heb ik gelezen voor toetsweek 1

 

 

Paravion- Hafid Bouzza

                                   IV- Arjen Lubach

 

Inktaap

Na het zorgvuldig doorlezen van mijn blog kwam ik erachter dat ik van de lijst 'gelezen voor Nederlands" bizar weinig blogposts heb gemaakt.
Dit moet natuurlijk veranderen, vandaar deze blogpost.
De afgelopen twee jaar heb ik meegedaan met de inktaap en veel boeken gelezen.
Hieronder een korte vermelding:

1. De Nederlandse Maagd- Marente de Moor          (2010)
2. Tonio                            - A.F.T. van der Heijden  (2011)
3. Dit Zijn De Namen      - Tommy Wieringa            (2012)
4. De Laatste Parade        - Ruth Sang a Jong        (2011)
5. Post Mortem                - Peter Terrin                   (2012)

Aka teijū

 

Om even lekker in het tijdgevoel te komen

Bezonken rood is een boek vol zelfmedelijden en antidepressiva. Het verhaal van een ex-kampgevangene en zijn kampsyndroom vult de pagina’s met verschillende anekdotes vol gruwelijke scenes.  Jeroen Brouwers heeft in detail alle misselijkmakende gruwelijkheden van de jappenkampen beschreven en verteld daardoorheen ook nog eens het verhaal over het verlies van zijn moeder en zijn afschuw voor de ‘geschonden’ vrouw.  Een roman met historische feiten, dat is hoe bezonken rood werd omschreven. Op deze omschrijving is veel kritiek geweest, omdat die historische feiten niet zouden kloppen.  Jeroen brouwers heeft na veel geruzie met verschillende personen zijn uitspraak gedaan over zijn boek. “Ik heb niet gelogen, ik heb een roman geschreven.” (De Vos, 1982: 45).

Deze uitspraak zou de discussie die over het boek plaats heeft gevonden uiteindelijk hebben gesust. Maar toch is er een storm van lovende toch wel slechte kritiek op het boek geleverd.  De historische feiten zouden niet accuraat zijn, sommigen uitspraken zouden niet zijn gezegd en verschillende vreselijke gebeurtenissen zouden zijn overdreven of zelfs leugens zijn geweest.  Zo zou de uitspraak over Hirohito en zijn gelijkenis tot Hitler onwaar zijn, en zouden verschillende data zoals de film die Jeroen keek in het boek niet accuraat zijn. 

Het idee is toen ontstaan dat het hele boek bij elkaar was gelogen. Nu kan je denken, waarom is een gelogen boek slecht?  De millennium trilogie was ook niet waar en toch zijn het zeer goede boeken. Niemand maakte het uit of het waar was of niet. Echter gaf Rudy Kousbroek niet mee toen er werd verteld dat ‘Bezonken Rood’ een literaire werk vol va waarheden was. Hij vond dat Brouwers niet langer door kon gaan met het aanprijzen van zijn boek en de waarheid te verkopen aan niet wetende zielen. Die waarheid zou namelijk niets meer zijn dan een verzameling van leugens die een onrealistisch beeld zouden geven van de kampen.

Na informatie te hebben opgezocht over de kampen en de situatie door kon ik alleen maar concluderen dat de kampen inderdaad een hel zouden zijn geweest. De hygiëne was slecht, verschillende ziektes huisden in de kampen en het voedsel was schaars. In het kader van de Japanse cultuur werden de kampgevangene slecht behandeld.  Als je een echte strijder was zou je namelijk overwinnen of doodgaan tijdens de strijd, zo nodig door seppuku te plegen. (eervolle zelfmoord.)  Een gevangene zou je als japanner nooit worden., gevangenen waren slechts verliezers die te laf waren om hun leven te eindigen.  Behalve deze informatie was er niet veel te vinden over de situaties in de jappenkampen. Weinig is geschreven over de verscheidene martelingen die moeten hebben plaats gevonden.  Dit resulteerde in een soort van begrip voor de situaties die beschreven zijn in Bezonken Rood. Niemand weet wat daar echt gebeurd is behalve de mensen die het zelf hebben meegemaakt. Zoals zij die situaties hebben ervaren zullen zij het doorvertellen aan hun medemens. Het kan zo zijn dat Jeroen Brouwers als kind die situaties zo heeft beleefd en later in die extravagante manier heeft opgeschreven. Dit is dan zijn waarheid, zijn perceptie en oogpunt, daar kunnen wij als lezer niks aan veranderen. Wij beschouwen slechts zoals hij het wil dat wij het beschouwen. Echter kan ik me aan de andere kant ook wel inleven in Rudy, want zulke beschouwingen mogen nooit als de waarheid worden verkocht, omdat het slechts een interpretatie is van een bepaalde situatie.

Toch vind ik de gehele ruzie om eerlijk te zijn slechts een kwestie van gezeik. De argumenten die werden gepresenteerd waren niet van veel inhoud en waren voornamelijk gebaseerd op gevoelens. De gehele discussie is aan de oppervlakte gebleven en heeft niet veel verandert.  Bezonken Rood is een prima boek om te lezen en geeft inzicht in het hoofd van een ex-gevangenen. Als mensen voortaan een boek kunnen lezen zonder er een verdere waarde aan te achtten en het gewoon als en verhaal kunnen zien dan zou dat prachtige kunnen zijn. Voor historische feiten lees ik in mijn geschiedenisboek en raadpleeg ik wetenschappelijke bronnen. Voor mijn vermaak en algemene kennis van de mens lees ik boeken. 

Bronnen

http://spod.home.xs4all.nl/personeel/Brouwerspagina/bezonken_rood.htm 

http://www.maxpam.nl/archief/Kousbroek.html\ 

https://nl.wikipedia.org/wiki/Jappenkampen_in_Nederlands-Indi%C3%AB 

Alleen sta je er het beste voor

Vroeger, in de goede oude tijd was alles nog prachtig, relaties hielden stand vanwege de slechte huizenmarkt en vanwege het geld. Niemand wilde alleen eindigen en het financieel zelf moeten ophoesten. Maar nu men officieel de hoop in een aantrekkende huizenmarkt heeft verloren en internetdaten een nieuwe partner dichter bij huis heeft gebracht worden scheidingen erg aantrekkelijk.

Alleen sta je er het beste voor, samengaan zorgt enkel en alleen voor problemen. Wat je nooit hebt gehad zal je ook nooit kunnen verliezen. De pijn van familiebonden die verslechteren, ruzies tussen geliefden, scheidingen, dat hoef je allemaal niet mee te maken als je er alleen voor staat in het leven. Echter heeft de mensheid om één of andere reden er toch voor gekozen om de liefde te behouden in het overlevingsproces. Wij hebben lief, wij worden verliefd en binden gevoelens aan de noodzaak om ons voort te planten. Dit zorgt voor de menige complicaties, van hysterische tienerdrama’s tot heuse echtscheidingen.  Eeuwen lang hebben wij ons  verbonden met elkaar, we zijn uitgehuwelijkt, hadden stiekeme relaties en hebben moorden gepleegd voor de liefde.

Maar het lijkt of die liefde tegenwoordig vervaagt, overspel en buitenechtelijke relaties zijn niet langer taboe. Scheiden is net zo normaal geworden als de moderne depressie. Tegenwoordig lijkt het wel alsof de mensheid steeds vaker doorkrijgt dat alleen zijn zijn voordelen heeft, sinds het begin van de 21^ste eeuw is het aantal eenpersoonshuishoudens flink toegenomen.  Waar komt die trend vandaan? Wat is er gebeurt met de genegenheid en de trouw, waarom hebben wij beslist om uit elkaar te gaan?

 

Al deze vragen werden bij mij opgeroepen na het lezen van Bonita Avenue. Dit boek ,wat aardig de hemel in word geprezen, heb ik getracht te lezen de afgelopen tijd. Het is een zeer intrigerend maar ook ingewikkeld boek. Het verhaal wordt verteld door drie hoofdpersonen en het is zo a-chronologisch als een boek maar kan zijn. Bonita Avenue bied ons een kijkje in een familie drama van de bovenste plank.  Het beschrijft het verhaal van een hoogleraar Wiskunde en geblesseerd Judoka Siem Sigerius, zijn stiefdochter Jodi en haar psychotische vriend Aaron.  De drie karakters zijn nauw verbonden met elkaar, de beslissingen die zij nemen beïnvloeden het leven van elk ander.

Voor een goede samenvatting van het plot: http://www.scholieren.com/boekverslag/69878

vergeleken met de andere korte samenvattingen die ik kon vinden was deze het best. Misschien iets te uitgebreid maar om dit boek te snappen is een lange samenvatting toch wel nodig. 

Hier een recensie waar ik me wel in kan vinden : http://recensieweb.nl/recensie/groots-familiedrama-in-uptempo-gepresenteerd/

Nadat ik het boek gelezen had vroeg ik mij gelijk af wie eigenlijk de hoofdpersoon van dit boek was. Na het grondig geanalyseerd te hebben kwam ik tot de conclusie dat de focus lag op Siem. Ook al word hij niet direct als hoofdpersoon neergezet, al de verhalen slaan op iets in zijn leven. Zijn dochters, zijn criminele zoon, zijn buitenechtelijke relaties, zijn band met Aaron, de conflict punten in dit boek zijn altijd wel terug te brengen naar Siem. Na het hele boek te hebben gelezen kon ik een rijtje maken met de slechte perioden in Siem’s leven.  Al zijn problemen begonnen eigenlijk toen hij voor de eerste keer vreemdging en werd betrapt door zijn vrouw. De echtscheiding die daaruit volgde maakte plaats voor een relatie met zijn minnares, Tineke. Later bedroog hij Tineke weer met een eerstejaars studente op zijn campus. Die twee keer punten in de liefde van Siem hebben mij aan het denken gezet over overspel en echtscheidingen.

De bloei van de eenzaamheid

Zo publiceerde nu.nl 9 maart 2012 een artikel naar de nieuwe cijfers van het CBS.

“De kans op een scheiding was nog nooit zo groot. Het percentage is in de afgelopen 10 jaar gestaag omhooggegaan. Alleen in 2009 was er een lichte afname.” Aldus ANP.  Het subkopje van het artikel luid “De kans dat een huwelijk voortijdig strandt, was in 2010 in Nederland 36,2 procent. “ Dit is de afgelopen jaren alleen nog maar gestegen, maar waarom?

Een echte reden daarvoor kan niet worden gegeven, men weet niet wat de redenen zijn voor de grote groei in echtscheidingen. Er word gegist dat we met een berg ‘opgespaarde scheidingen’ hebben te maken. 'In 2009 zag je dat mensen hun scheiding even opschortten, omdat zij vreesden hun huis niet kwijt te kunnen raken. Wachten tot de huizenmarkt aantrekt, lijkt nu geen nut meer te hebben. Dus besluiten mensen uiteindelijk toch uit elkaar te gaan. Maar het is giswerk of dit de hele stijging verklaart.” Aldus Anke Mulder, voorzitter van Vereniging van Familierecht  Advocaten Scheidingsmediators.

Voor de enorme toename van eenpersoonshuishoudens is wel een verklaring. Dankzij de vergrijzing zien wij ook een toename in het aantal weduwen/ weduwenaars in Nederland.  Verder is er ook een grote groep jongeren die op zichzelf gaat wonen die we niet moeten meerekenen als we naar de scheidingen alleen kijken.  Pas na de leeftijd 30 word het interessant, dan hebben de meeste mensen toch wel een levenspartner gevonden met wie ze samenwonen.  Toch zien we sinds de afgelopen tien jaar dat de eenpersoonshuishoudens relatief hoog zijn. De meeste mensen scheiden tussen hun 42-45. Maar waarom?

De spanning van het geheim

Misschien is er wel een correlatie met het stijgende aantal zaken van overspel in Nederland. Iemand grapte ooit “ Van de 2,2 miljoen singles in Nederland, staan er 3 miljoen op Relatieplanet.” Veel betrouwbare onderzoeken over vreemdgaan zijn er ooit geweest, sinds mensen niet graag openlijk praten over hun buitenechtelijke relaties.  Er zijn onderzoeken gedaan door onder andere Durex en psycholoog Henk Noort. Beide onderzoeken kwamen er ongeveer op uit dat een kleine 27% van de Nederlanders die vreemdgaat.

Erg betrouwbaar zijn deze cijfers niet, ‘overspel  kan op vele manier worden geïnterpreteerd.

De een vind zoenen met een anders al overspel waar de ander pas boos word zodra de desbetreffende partner het bed in duikt met een ander.

Zelfs als de cijfers liegen kunnen we er niet omheen, overspel en scheiding heeft wel degelijk een grotere rol in onze samenleving ingenomen.  Zo ook in de literatuur, een liefde mist de spanning als er geen minnaar aan te pas komt. Zowel in ‘Het Derde Huwelijk’ als in ‘Bonita Avenue’ komt het onderwerp terug, tot mijn grote blijdschap. De realistische weergave van drama en pijn is een plezier om te weten. Wellicht omdat het verdriet van liefde mij bekent is, of wellicht omdat ik de tragische relaties lees en denk “hé, het kan altijd nog slechter!’” Wat het ook mag zijn wat het met mij doet, ik ben blij dat het een centrale positie in de literatuur heeft gevonden.  De taal verandert terwijl de samenleving zich ontwikkelt, en zo doet de literatuur dat ook. Er zijn altijd bepaalde thema’s die terugkomen,  waar andere, zoals het thema liefde, worden uitgebreid.

Al met al vond ik ‘Bonita Avenue’ en moeilijk maar goed boek om te lezen. Ik kan het zeker aanraden aan personen die zich interesseren in boeken met veel karakter ontwikkeling en opzoek zijn naar een uitdaging. 

Bronnen

http://www.nu.nl/binnenland/2758063/percentage-echtscheidingen-recordhoogte.html

http://www.nji.nl/smartsite.dws?id=113708

http://www.nationaalkompas.nl/bevolking/huishoudens/huidig/

http://www.nationaalkompas.nl/bevolking/huishoudens/verleden/

http://www.vreemdgaan-overspel.nl/feiten.html